Dag beste landbouwfanaten,
NAT, NAT en nog eens NAT, dat zijn de woorden waar ik dit artikel mee begin.
1 november gepasseerd en aan oogsten werd nog lang niet gedacht… iets meer dan 140L/m² regen hadden we gehad afgelopen week en de voorspellingen voor de komende 10dagen zagen er ook nog niet echt rooskleurig uit. De grote hoeveelheden regen bleven wel weg maar de temperaturen waren allesbehalve lenteachtig of iets wat daarop leek. Echt weer voor het land te doen opdrogen was het niet de komende week door de lichte regen die we kregen te verduren, de temperaturen kwamen ook niet boven de 17graden wat abnormaal laag was voor deze tijd van het jaar. Tussen de buien door had ik de overige 400HA koolzaad besproeit en al snel werd duidelijk hoe nat het dan ook was op het land met soms op het randje tegen vastzitten.
Intussen waren nog 3 andere backpackers toegekomen op de farm, een koppel van Australië zelf en eentje afkomstig van Kosovo, wat ons team van 9 personen compleet maakte voor dit oogstseizoen. De meeste (grotere) farms doen gewoonlijk voorafgaand aan het begin van een seizoen een introductie les dat geleid wordt door de manager, hierbij komen enkele verschillende onderwerpen aan bod zoals de gewone huisregels (wat wel en niet kan op de farm), veiligheid, … Maar één van de belangrijkste onderwerpen blijft toch de branden: de meest voorkomende oorzaken hiervan zijn ‘headerfires’: een brand dat ontstaat aan de combine door een technisch mankement (vb. een rollager dat kapotgaat) en zo ontaard in een brand. Deze slaagt op het gewas dat op warme dagen in een mum van tijd kan uitbreiden naar 100den HA. In geval van brand aan een combine/tractor op onze farm moeten we een ‘Emergency’ oproep doen over de CB zodanig de bazen er weet van hebben en de nodige procedures kunnen opstarten. Zoals de noodcentrale op de hoogte stellen die direct enkele lokale brandweerwagens sturen alsook hulpmateriaal (pompen, wateropslagtanks, extra vrijwilligers, …). Een andere procedure is via een groep op Whatsapp de lokale boeren op de hoogte te stellen die een eigen (zelfgebouwde) brandweer wagen hebben, in Munglinup alleen zijn dat al een stuk of 15 die allemaal klaarstaan in geval van nood, maar ook wij stonden klaar voor onze buren te helpen in geval van brand.
Bij extreme dagen kan er door de west ambassade een oogstverbod uitgeroepen worden voor de regio, dit hangt af van verschillende factoren: temperatuur, vochtigheid en wind. Het is niet zozeer de temperatuur die de doorslag geeft maar het is vooral de wind waarnaar gekeken wordt, als die een bepaalde grens overschrijdt, in combinatie met een hoge temperatuur en lage vochtigheid, dan is de kans groot dat een oogstverbod realiteit wordt. Maar waarom een oogstverbod? De wind kan op een zeer korte tijd van een kleine brand dat beperkt is tot enkele HA uitbreiden naar 1000den HA met alle gevolgen van dien. Een oogstverbod houdt niet enkel in dat er niet geoogst mag worden maar zowel reparaties uitvoeren of het laden van vrachtwagen op het land zijn uitermate verboden! Een oogstverbod kan variëren van 1uur tot een volledige dag afhankelijk van het weer.
Uiteraard wat wel zeker is, is wanneer zulke verboden worden uitgeroepen nemen ze het ook zeker serieus omdat er kans is op bedreiging van huizen, levens… bij een eventuele brand. Waarom vertel ik dit nu?
Vorig seizoen hadden ze op deze farm te maken met een grote brand, een brand die startte door een kortsluiting aan een combine die nadien overgegaan is op het gewas en zo binnen de kortste keren duizenden hectare in lichterlaaie zette door de wind die aanzette later op de dag… Het duurde blijkbaar 4 dagen tot de brand onder controle was ondanks de grote middelen die waren ingezet, niet alleen duizenden hectare gewas gingen de vlammen op, wat nog het minste was, maar ook vielen er verschillende gewonden door de complexiteit van de brand. Daarom zijn deze oogstverboden erop extreme (winderige) warme dagen om in geval van brand de uitbreiding te vermijden want een brand kan ontstaan zowel bij koud als warm weer. 10 dagen later was het weer nog steeds om depressief van te worden temperaturen bleven laag met tussendoor nog steeds buien, uiteraard hebben we wel niet stil gezeten want gelijk ze bij ons zeggen een boer heeft altijd werk! Ieder van ons kreeg zijn machine toegewezen en gaven deze nog een laatste wasbeurt om al blinkend het seizoen te kunnen starten. Want aan ons zou het zeker niet gelegen hebben wij waren er volledig klaar voor, maar moeder natuur besliste er anders over.
Wat wel een leerrijke ervaring was, is dat we een cursus kregen van New-Holland door gespecialiseerde mensen over de werking & instellingen van de combine, want niemand van ons had enige ervaring met New -Holland combines. Dus was deze les zeker meer dan welkom van gespecialiseerde mekaniekers met hopen ervaring!
Mijn vorige oogstervaringen waren telkens met Claas combines wat uiteraard een wereld van verschil was. Terwijl we wachtten op goed weer hebben we tal van onderhoudswerken en andere werken gedaan, sproeiers werden grondig gekuist, auto’s werden onderhouden & opgebouwd om herstellingen en onderhouden te kunnen doen op het land. Verder moesten er herstellingen gebeuren aan huizen en hangaars op de farm, ook de yard hadden we onderworpen aan een grote opknapbeurt. Ook kregen we extra tijd om de streek te verkennen en tijd door te brengen met het hele team zodoende elkaar beter te leren kennen, maar de sfeer zat in ieder geval wel goed. Enkele boeren waagden het er al op om toch eens te proberen, maar tevergeefs niet omdat het vocht van het graan te hoog was die was binnen de limiet, maar gewoon omdat het veel te nat was op het land en het ene na de andere combine dan ook vastreed. Daarop besliste Josh & Alistair dat we nog enkele dagen gingen wachten tot het water nog meer gezakt was. We waren in ieder geval voorzien mochten we ons vastrijden, we hadden een 550pk NH t9 op rupsen klaarstaan voor machines op het land los te trekken. In heel Esperance waren dan ook alle trekbanden voor machines los te trekken in elke winkel uitverkocht, nog nooit meegemaakt! Wel was dat een indicatie dat niet alleen wij maar vele andere boeren in hetzelfde schuitje zaten, gelukkig waren wij al ruim op voorhand voorzien van deze trekkabels.
Op 15 november was het dan eindelijk zo ver! We kregen de GO om de combines op te starten en de eerste test runs te rijden om er zeker van te zijn dat alles naar behoren werkt, maar dat verliep niet echt zoals gepland… Er kwamen verschillende problemen naar boven zoals de GPS-systemen die niet correct werkten, ook de nieuwe bekken werkten niet zoals het moest zijn waardoor de dealer moest komen om deze af te stellen. Zelf mochten we er niet aan komen omwille van de garantie, wat zorgde voor een volledige dag extra vertraging.
Tot onze grootste verbazing kregen we ook nog extra sproeiwerk bij, door de grootte hoeveelheden regen en de zon van de laatste week is op verschillenden plaatsen tarwe al opnieuw aan het groeien en tussen de sproeisporen waren grassen aan het opkomen, iets wat ze in geen 20 jaar nog meegemaakt hebben in dit stadium van het seizoen. Dit bracht een hoop extra werk & kosten met zich mee. De makkelijkste en snelste oplossing was beroep doen op het sproeivliegtuig (air tractor), die dit op een kleine 2 dagen kon besproeien maar die liep meer dan 50000HA te sproeien velden achter bij andere boeren wat een wachttijd van ongeveer 3 weken zou geweest zijn. Ook hier hadden vele anderen hetzelfde probleem als ons, maar 3 weken wachten was zeker geen optie. Er werd dan beslist om het met de sproeiers te doen, de zoveelste domper dit seizoen en we waren nog niet eens goed begonnen.
Oogsten, sproeien, … het was dan ook alles tegelijk en alle hens aan dek op de farm, mezelf & Julian sprongen elke morgen vanaf 6.30u in de sproeiers tot 11u tot wanneer het graan droog genoeg was om te starten met dorsen. Van de ene naar de andere machine, zo 10 dagen lang tot alles besproeid was. Wel was dit ook opnieuw een leerrijke ervaring op vlak van de te gebruiken sproeistoffen & technieken! Als we dit niet zouden behandelen zouden we problemen krijgen bij de levering van het graan met alle gevolgen en torenhoge kosten van dien. Door de complexiteit werd alles dan ook samen besproken met de agronoom om te kijken wat de meest rendabele oplossing was. Koolzaad was het eerste gewas dat geoogst werd en al snel bleek duidelijk dat de opbrengst opmerkelijk hoger lag dan de gemiddelde opbrengsten van andere jaren, de gemiddelde opbrengst dit jaar lag rond de 2 tot 2.5t/Ha wat andere jaren maar 1.5 tot 1.7t/Ha was. De verschillen lijken klein maar het is een wereld van verschil in uitbetaling. Koolzaad is het duurste product om te verkopen en de prijzen lagen ook hoger dan andere seizoenen hoofdzakelijk door de oorlog in Oekraïne en de overstromingen aan de andere kant van Australië, waar de gewassen letterlijk aan het verdrinken waren.
Een betere start konden we ons dan ook niet wensen, alleen was het nog belachelijk nat op het land waarbij iedereen zich wel dagelijks vastreed, frustrerend maar ook wel lachwekkend. Wanner we zagen dat het water van onder de bek kwam links en/of rechts was het eigenlijk al te laat om terug achteruit te rijden dus was de beste optie niet stoppen maar gewoon gaan tot we het natte stuk voorbij waren. De ene keer lukte dit met succes, de andere keer hadden we pech en moesten we Josh oproepen voor ons te komen lostrekken. Dit is iets waar we weinig aan kunnen doen want uiteindelijk moest alles geoogst worden en moesten we het er soms wel op wagen om door het water te rijden. Bij de start van de oogst kreeg ik van Josh de leiding van alle combines en was één van mijn taken ook om er proberen ervoor te zorgen dat alle combines constant allemaal samen waren dus ik mocht beslissen hoe we een veld oogsten want niet alle velden zijn recht op recht. Samen rijden is handig voor de overlaad-wagens waar in gelost werd. Zo konden in 1 keer alle 4 de machines lossen en kon voorkomen worden dat de overlaadwagens onnodig rond reden. Anderzijds is het bij elkaar rijden ook beter om elkaar in het oog te kunnen houden in geval van problemen/break downs/brand. Zelf kunnen we vanuit onze cabine niet alles horen en/of zien, dit lijkt misschien allemaal wel ver gezocht maar het was belangrijk dat we zo productief en rendabel mogelijk op deze immens grote velden konden oogsten. De combines draaiden dan ook de hele dag door op volcontinue. De te oogsten velden liggen allemaal naast elkaar en zijn gemiddeld tussen de 175-250HA groot.
Bij de start van een nieuw veld wordt altijd eerst een depot van enkele HA geoogst waar we een tijdelijk graanopslag kunnen bouwen met silo’s, de silo’s die elk een capaciteit van 45T hebben kunnen gewoon met ute’s of de kleine tractor verplaatst worden (leeg weliswaar). Alle voertuigen, tractors en de brandweerwagen werden direct mee verplaatst. Tijdens koolzaad hadden we 2 road trains voor ons rijden die elk 60T in 1keer konden vervoeren, het graan werd naar verschillende grote opslagplaatsen gevoerd op 35km van de farm… Van daaruit gaan ze per trein naar de haven om te verschepen per boot.
Het vocht voor koolzaad moet altijd onder de 8% zijn om dit te kunnen leveren, alles wat erboven kwam werd geweigerd en moet door de droger. Maar de droger moet weken op voorhand geboekt worden, zeker dit jaar door de natte omstandigheden en het weer dat nog niet optimaal was. Onderhoud, tanken, herstellingen gebeurde altijd op het veld want de combines gingen nooit naar de Farm. ’s Avonds bleven de sleutels ook gewoonweg in het contact zitten, iets wat we in België zeker niet moeten proberen. De eerste week liep vrij vlot met het geluk dat de zon ‘s morgens al vroeg van de partij was waardoor het vocht rond 10.00u gewoonlijk al onder de grens van 8% was gezakt. Ook al waren de buitentemperaturen nog steeds laag maar voor een mini korrel zoals koolzaad heeft dat niet een te grote invloed.
Meestal begon rond 19u het vocht zachtjes op te komen, het graan was wel nog steeds goed maar de stengel begint taai te worden, iets wat de dorsers niet graag hebben… Doordat we een grote achterstand hadden probeerden we wel zo lang mogelijk door te rijden tot het vocht te hoog was. Meestal tussen 22.00-23.00u hielden we het wel voor bekeken. In een ‘normaal’ seizoen in deze tijd van het jaar midden in de zomer zouden we bij wij van spreken dag/nacht moeten kunnen dorsen en weinig tot geen last mogen hebben van de vochtige nachten en koude temperaturen maar zoals ik al zei in mijn vorige artikel…dit jaar is anders!
Op zich mochten we nog niet klagen, we deden ongeveer een 250h per dag wat heel veel lijkt maar voor hier laag was, we hadden onze snelheid op het land ook moeten verlagen naar 4km/h (normaal 7.5km/h) door het dikke gewas om zo productief en met zo weinig mogelijk graanverlies te oogsten. Hierop werd dan ook constant getest om de verliezen zo laag mogelijk te houdenen deze konden we uiteindelijk beperken tot 0.5%, wat een goed resultaat was! Na 12 dagen kregen we terug te maken met regen & koud weer en als dat nog niet genoeg was kwam corona ook nog eens opzetten bij ons. Josh was positief getest en moest dan ook noodgedwongen thuisblijven in quarantaine, wijzelf voelden ons ook niet 100% en deed het vermoeden rijzen dat wij ook wel eens positief zouden kunnen zijn, maar in groep hadden we beslist om ons niet te laten testen en gewoon door te doen om zeker niet in quarantaine te hoeven gaan. Na een week te zitten wachten op de zon konden we opnieuw alles opstarten. Er restte ons nog een kleine week koolzaad, waarna we de combine en de bek moesten omzetten naar tarwe. Dit omzetten gebeurde ook allemaal op het land. Door de toevloed aan regen van enkele weken eerder was de tarwe op grote schaal gaan liggen, zodat er moest geïnvesteerd worden in crop lifters. Deze worden vooraan de bek gemonteerd met als doel het gewas lichtjes van de grond omhoog te tillen zodat het mes er gemakkelijker onder kan. Elke 30cm werd er een crop lifter bevestigd, in totaal 40 stuks/bek. Een investering van 20.000 dollar voor de 4 bekken.
Het moment waar iedereen op wachtte was aangebroken, de eerste lengtes werden in de tarwe gereden en al snel zagen we dat de opbrengsten ver boven het gemiddelde uitkwamen. Uiteindelijk bereikte we een gemiddelde van 5 tot 5.5t/ha met pieken tot 6 ton wat anders normaal een 4 à 4.5 ton maximum is. Iedereen was meer dan verrast en het record was dan ook voor het 2de jaar op rij verbroken!
Ook dit lijken maar kleine verschillen maar op 2800HA kan dit een miljoen in opbrengst verschillen. Aan ieder voordeel zit automatisch ook wel enkele nadelen verscholen…door de hoge opbrengsten konden noch de 2 35TON overlaadwagens noch de road trains die het graan afvoerde de 4 combines volgen, er werd al een road train extra ingeschakeld maar we hadden er minstens 4 nodig om de combines niet te doen stoppen maar een extra vrachtwagen(s) vinden was een hele opgave,bij elke boer waren de opbrengsten fenomenaal hoog dus er was een schaarste om het graan af te voeren.
Wat, naast het wachten op vrachtwagens, ook voor wat extra kopzorgen zorgde was het vocht was dat met onze voeten aan het spelen. Tarwe is veel gevoeliger voor het vocht dan koolzaad, voor de middag starten met dorsen was dan ook uitgesloten door de dauw ’s nachts. Het vocht moest te allen tijde onder de 12.5% liggen om te kunnen leveren bij CBH (opslagplaats) en hier hadden niet alleen wij maar de meeste boeren problemen mee. Een seizoen gelijk dit hadden ze niet meer gezien sinds 2006 en de vrees dat we met kerst en nieuwjaar hier nog zouden zitten werd groter en groter. Wel was er een tijdelijke mogelijkheid om graan te dorsen boven de 12.5%, vanaf het graan 14% of lager was, was er de mogelijkheid dat we dit graan konden inbaggen in grote lange worsten op het land.
Na de oogst zal deze worden geleegd en naar de droger gevoerd om te drogen tot de gewenste 12.5% limiet om te kunnen leveren aan de CBH hieraan hangt wel een behoorlijke kost aan vast dus dit doen ze liever niet maar alles werd in het werk gesteld om toch maar zo vroeg/laat mogelijk te kunnen beginnen/doorgaan, hoger als 14% vocht inbaggen kon niet omdat de kans op stikken bestond.
Het seizoen begon zachtjes aan te schuiven en dan kregen we ook meer en meer te maken met ‘breakdowns’, riemen die moesten vervangen worden, belangrijke lagers die kapotgingen,… Typisch zaken die we niet als reserve hebben liggen op de farm… Gelukkig waren ze wel voorradig in de stad maar een ritje op en af was al een halve dag werk en kostbare tijd die verloren ging. Eindelijk begonnen de temperaturen zachtjes aan ook warmer te worden en kregen onze buren te maken met verschillende branden. Onze hulp werd vereist bij de bestrijding van de branden zodat we onmiddellijk alle oogstwerken moesten staken. Gelukkig was het nooit heel extreem maar toch ging al snel een halve dag verloren tot de brand onder controle was. De rest van het team kon verder oogsten, maar moest er dan een brand uitbreken bij ons dan waren er geen of onvoldoende middelen om deze brand te bestrijden. Vandaar dat er door de ambassade, in een straal van 40km rond de brand, een officieel oogstverbod werd uitgeroepen tot de brand onder controle was, want de meeste boeren waren uitgerukt met hun brandweerwagen om de collega landbouwer uit de nood te gaan helpen. Prachtig om deze samenhorigheid te mogen zien!
De week voor kerst was de langste week ooit, we waren al meer dan 2 weken non stop 16u bezig per dag of zelfs langer soms. Iedereen was doodop en we kregen nog meer te maken met grotere pannes. Pannes die we niet meteen konden oplossen omdat de onderdelen niet voorradig waren en we moesten wachten tot ze geleverd konden worden. Een ander frustrerend probleem waren de vele stenen die op het land lagen. We moesten al lager dan normaal tegen de grond dorsen. Dit zorgde er voor dat de stenen gemakkelijker in de bek terecht kwamen, iets waar we niets konden aan doen, maar wat wel voor extra frustratie zorgde. De schade viel gelukkig altijd mee en was vlot oplosbaar maar een uur sleutelen ben je rap kwijt. De temperaturen buiten waren enkele dagen voor kerst opgeklommen tot 32 graden wat het werk lastiger maakte in volle zon. Kortom de laatste dagen was het afzien voor iedereen maar we zijn een team en er werd niet afgegeven tot kerstavond. We kregen 2 dagen vrijaf om samen kerst te vieren en ook een beetje slaap in te halen. Het was mijn eerste kerst aan de andere kant van de wereld en dan nog midden in de zomer. Een tijd waar ik van genoten heb en fantastisch om dat mee te maken. We werden door Josh en zijn familie uitgenodigd om te lunchen op kerstdag bij hem thuis, waar je je direct als buitenlander thuishoort tussen zijn familie. De sfeer was dan ook meer dan top!
We hebben ook genoten van de prachtige zomerse kerstdagen en trokken met een frigo vol drank & snacks naar één van de mooiste stranden van West-Australië. Iets waar wij als Belg enkel en alleen maar van konden dromen. Na kerst restte er mij nog 4 dagen over voor ik de farm verliet want helaas aan ieder avontuur komt ook een eind….
Op mijn laatste dag kreeg mijn combine te maken met een grote panne, een panne waar geen onderdelen voorradig waren in heel Australië. Voor de laatste 3 dagen van het seizoen was het niet meer de moeite dat deze met spoed werden overgevlogen vanuit Amerika. Josh ging normaal mijn combine besturen maar dat was nu niet meer nodig. Uiteindelijk werd de oogst beëindigd op 06/01/2023, net zoals de meeste collega’s in de streek. Een achterstand van meer dan 3 weken, het was van 2006 geleden dat er nog een oogst was tussen kerst en nieuwjaar.
Ik kan hier nog uren over blijven vertellen maar alles samengevat een prachtavontuur waar ik mijn ervaring alleen maar kon versterken en te blijven leren elke dag opnieuw! Het meest uitdagende seizoen ooit, niet alleen voor mij maar voor vele andere backpackers/landbouwers/…
Helaas zit mijn avontuur erop en werd ik terug verwacht in het kleine koude België.
Bedankt voor te lezen en wie weet tot een volgende keer maar weer?
Yorick!